Onderscheid belastingen en retributies
Een gemeentebelasting is een verplichte bijdrage aan de algemene uitgaven van de gemeente, opgelegd door de gemeenteraad. Tegenover een belasting staat dus geen individueel aanwijsbare tegenprestatie van de overheid.
Een retributie is een billijke vergoeding voor een prestatie of een dienst geleverd door de gemeenteoverheid in het individueel belang of voordeel van degene die gebruik van maakt van die dienst of prestatie.
Zowel belastingen als retributies worden door de gemeenteraad vastgesteld.
Opcentiemen of aanvullende belastingen en eigen gemeentebelastingen
Bij opcentiemen of aanvullende belastingen moet de gemeenteraad enkel de aanslagvoet van de belasting vaststellen; die aanslagvoet wordt vastgesteld als percentage van het bedrag van de basisbelasting. De andere modaliteiten van de belasting (de belastbare grondslag, de aanduiding van de belastingplichtige, de berekening van de belasting, eventuele vrijstellingen, eventuele aangifteverplichting ...) worden overgenomen van de basisbelasting.
Ook de inning gebeurt samen met de basisbelasting. Het aandeel dat bestemd is voor de gemeente wordt later doorgestort.
Bezwaren worden eveneens behandeld door de overheid die de basisbelasting heeft gevestigd.
Die basisbelasting is vastgesteld door de federale of door de gewestelijke overheid. De twee belangrijkste aanvullende belastingen zijn de aanvullende gemeentebelasting op de personenbelasting en de opcentiemen op de onroerende voorheffing.
De basisbelasting voor de aanvullende belasting op de personenbelasting (APB) is de personenbelasting; dit is een belasting op het inkomen van natuurlijke personen, gevestigd en geïnd door de federale overheid.
De basisbelasting voor de opcentiemen op de onroerende voorheffing (OOV) is de onroerende voorheffing; dit is een belasting op het kadastraal inkomen, gevestigd en geïnd door de gewestelijke overheid. Het is de Vlaamse Belastingdienst die instaat voor de inning en de doorstorting van het gemeentelijk aandeel.
Daarnaast kunnen de gemeenten ook eigen belastingen vestigen op specifieke activiteiten, situaties of toestanden.
De gemeenteraad moet hier zelf de belastbare grondslag bepalen, de belastingplichtige aanduiden, het tarief vaststellen, in eventuele vrijstellingen voorzien......
Vestiging en invordering van eigen belastingen
De voornaamste regels voor de vestiging, de invordering en de geschillenbeslechting zijn bepaald in het decreet van 30 mei 2008 betreffende de vestiging, de invordering en de geschillenbeslechting van de provincie- en gemeentebelastingen. Dit decreet laat de raad toe te kiezen tussen kohierbelastingen of contantbelastingen. Het verschil is de wijze van inning: kohierbelastingen worden opgenomen in een kohier, contantbelastingen worden contant geïnd tegen afgifte van een betalingsbewijs.
Voor kohierbelastingen kan de gemeente in een aangifteverplichting voorzien. Overtredingen van die aangifteverplichting kunnen gepaard gaan met een door de gemeenteraad bepaalde belastingverhoging. Die verhoging mag maximaal het dubbele van de verschuldigde belasting bedragen.
De behandeling van bezwaren op het vlak van eigen gemeentebelastingen
Het bezwaar moet schriftelijk ingediend worden en gericht zijn aan het college van burgemeester en schepenen, Kerkplein 11 te 3720 Kortessem. Het bezwaar kan via een duurzame drager worden ingediend indien het college van burgemeester en schepenen hierin voorziet.
Het bezwaar moet gemotiveerd zijn en het moet op straffe van verval worden ingediend binnen een termijn van drie maanden te rekenen vanaf de derde werkdag volgend op de datum van verzending van het aanslagbiljet of van de kennisgeving van de aanslag of vanaf de datum van de contante inning.
Wie wenst gehoord te worden moet dit uitdrukkelijk vermelden in het bewaarschrift.
In dat geval zal de datum worden meegedeeld van de hoorzitting, evenals van de dagen en uren waarop het dossier geraadpleegd zal kunnen worden.
De beslissing van het college van burgemeester en schepenen wordt bij ter post aangetekende brief betekend. In deze aangetekende brief wordt de instantie vermeld waarbij een beroep kan worden ingesteld, evenals de terzake geldende termijn en vormen.
De termijn voor het indienen van een beroep bedraagt drie maanden na de kennisgeving van de beslissing. Wanneer het beroep niet binnen die termijn is ingediend is de beslissing van het college van burgemeester en schepenen onherroepelijk.
Dat beroep moet worden ingesteld bij de rechtbank van eerste aanleg van het rechtsgebied waarin de belasting gevestigd werd, voor onze gemeente is dat de Rechtbank van eerste aanleg te Hasselt, Thonissenlaan 75, 3500 Hasselt.
Tegen het vonnis van de rechtbank van eerste aanleg kan verzet of beroep worden ingesteld. Tegen het arrest van het Hof van Beroep kan een voorziening in cassatie ingesteld worden.
De vormen en termijnen, en de rechtspleging die toepasselijk is op deze beroepen, zijn dezelfde als die voor rijksbelastingen en gelden voor alle betrokken partijen. Aangezien het wetboek van de Inkomstenbelastingen niet voorziet in specifieke termijnen, gelden de gewone termijnen zoals bepaald in het gerechtelijk Wetboek: één maand vanaf de betekening van het vonnis voor het aantekenen van verzet (artikel 1048) of beroep (artikel 1051) en drie maanden vanaf de betekening van de bestreden beslissing voor de voorziening in cassatie (artikel 1073).
De artikelen 1385decies en 1385undecies van het Gerechtelijk Wetboek zijn van toepassing.
De invordering en de geschillenbeslechting voor retributies.
Er is geen bijzondere procedure voorzien voor de invordering van retributies. In de praktijk worden retributies onmiddellijk contant betaald of na toezending van een factuur of schuldvordering.
Artikel 94, 2° van het gemeentedecreet is eveneens toepasselijk op de invordering van retributies: met het oog op de invordering van niet-betwiste en opeisbare niet-fiscale schuldvorderingen kan de financieel beheerder een dwangbevel uitvaardigen. Het dwangbevel wordt betekend bij deurwaardersexploot.
Er is geen bijzondere procedure voor de geschillenbeslechting inzake retributies. De gewone burgerlijke rechtbanken zijn bevoegd.